Het WaterLab

Het doel van het WaTERLab is om van de Noordersluis hét Europese fieldlab te maken bedoeld om op ware grootte innovaties te testen in de scheepvaart, sluizenbouw en watermanagement. Door samenwerking van wetenschap, bedrijfsleven, onderwijs en overheid en het aanbieden van een testinfrastructuur kunnen innovaties sneller ontwikkeld, gedemonstreerd en toegepast worden in de praktijk. Het fieldlab werkt in dit proces als een innovatie versnellende tussenstap.

Wat de Noordersluis hier bij uitstek geschikt voor maakt is, behalve de unieke grootte van het testbassin (400m x 50m x -15m NAP), ook de locatie in de scheepvaartroute naar de haven van Amsterdam. Dit maakt het mogelijk om tijdens testperiodes de scheepvaart in plaats van door de Nieuwe Zeesluis door het WaTERLAB te sturen. Door de uitwisseling van het zoute en zoete water kunnen er door het openen van de sluisdeur enorme krachten opgewekt worden in de sluiskolk waarmee bijvoorbeeld innovaties in afmeersystemen getest kunnen worden. Ook biedt deze uitwisseling de kans om innovaties in waterkeringen en zout indringingproblematiek te testen wat gezien de klimaatverandering en stijgende zeespiegel steeds actueler wordt. Het WaTERLab is ook uitermate geschikt voor het testen van nieuwe materialen en het verkrijgen van inzicht in materiaalgedrag op de lange termijn (structural health monitoring).

Het idee van het WaTERLab is ontstaan door beschikbaarheid van een grote werkende zeesluis op de grens van zout en zoet water waarvan de eis van 100% beschikbaarheid komt te vervallen. Daarnaast is het idee ontstaan door ervaringen binnen het Loodswezen: kennis opgedaan in kleine meetcampagnes in de praktijk zijn voor kenniscentra in Nederland al van grote toegevoegde waarde bijvoorbeeld voor het valideren van rekenmodellen. Bijkomend voordeel om de Noordersluis als fieldlab in te richten is dat deze gedeeltelijk als sluis voor de scheepvaart beschikbaar blijft en bijvoorbeeld ook ingezet kan worden in periodes van drukte of juist van droogte om zoutindringing tegen te gaan. Ook internationaal kan Nederland zich profileren met het grootste fieldlab ter wereld waarin Nederlandse bedrijven demonstreren wat ze in huis hebben. Door het intensief betrekken van het onderwijs bij de innovaties zal het WaTERLab een impuls geven voor de hele IJmond regio.

Om financieel het WaTERLab te kunnen realiseren zal het testbassin op projectbasis verhuurd worden aan klanten. De sluis heeft nog een technische levensduur tot 2029. In beginsel werkt de sluis dus gewoon, desnoods zelfs op noodbediening. Instandhouding na deze datum zal mogelijk zijn door het toepassen van nieuwe innovaties op bijvoorbeeld het gebied van betonconservering, besturingstechniek of slimme renovatie van de waterbouwkundige installatie. Ook zal aanspraak gemaakt kunnen worden op verschillende innovatiefondsen zeker als de samenwerking met het onderwijs voluit benut wordt.

De juiste partijen voor een samenwerking van WaTERLab zullen bij elkaar gebracht moeten worden en er moet een organisatiestructuur worden gekozen. De wetgever zal moeten toestaan dat er op de locatie van het WaTERLab geëxperimenteerd mag worden met nieuwe technieken, procedures en materialen. Dit uiteraard onder voorwaarde dat de functie van primaire waterkering niet in gevaar komt. Een voorbeeld van een dergelijke constructie is gerealiseerd in ‘The Green Village’ in Delft. Hier wordt een innovatieve omgeving gefaciliteerd waarbij er vrijstellingen verleend worden van het Bouwbesluit.

Bekijk hier de presentatie van WaTERlab.