De Noordersluis als BE-spaarsluis
De BE-Spaarsluis is ontwikkeld met als belangrijkste nieuwe functies het besparen en opwekken van energie en het terugdringen van de zoute tong. Zoals de naam reeds doet vermoeden is de naam “BE-Spaarsluis” een samenvoeging van 3 perspectieven, namelijk:
- BE: Blue Energie, waarbij in de kolk van de Noordersluis een zoet/zout centrale wordt geplaatst;
- Sparen: Omvormen van restwarmte van TATA Steel door middel van warmtewisselaars. Deze energie wordt opgeslagen in PCM* of TCM** containers (warmteaccu’s) die in of naast de kolk van de Noordersluis worden geplaatst. De containers worden per schip naar de gebruikers vervoerd en daar aangesloten;
- Sluis: De Noordersluis wordt via de omloopriolen gebruikt als extra spuimiddel, dus een spuisluis naast de huidige spuikanalen. Hierdoor kan bij een nauwkeurig afgestemd spui- en maalproces, bespaard worden op pompkosten van het gemaal en kan de zoute tong effectief worden teruggedrongen.Tevens kan hiermee het verlies aan spui- en maalcapaciteit door de toekomstige selectieve onttrekking (“brievenbus”) worden gecompenseerd.
* PCM = Phase Change Material, ** TCM = Thermisch Chemisch Materiaal
“Door met elkaar te brainstormen zijn vele mogelijkheden en onmogelijkheden beschouwd. Ook kwamen zeer wilde ideeën naar boven, soms hilarisch, erg leuk! Door het toespitsen naar één of in ons geval drie perspectieven kom je tot verdieping en verbreding van je oorspronkelijke idee. De terugkoppeling tijdens de verrijkingssessie was goed, maar leverde minder op dan ik had verwacht. Al met al was het een leerzaam en waardevol co-creatietraject, waarbij we ons inziens drie nuttige perspectieven voorstellen voor de Toekomst van de Noordersluis.”
Teamleden
-
Hans PauwAdviseur WaterbouwTeamtrekkerZelfstandige
-
Fred MathotConsultantAlliander
-
Pieter HackAdviseur Blue EnergyREDstack
-
Mathijs VerduijnAdviseur WaterbouwMovares
-
Herbert BergerAdviseur WatermanagementRijkswaterstaat
-
Sirp Jan WerkmanAdviseur WaterbeheerRijkswaterstaat
Motivatie perspectief
Het perspectief BE-Spaarsluis is ontstaan vanuit de gedachte dat de Noordersluis, die gedurende bijna een eeuw zeer nuttig is geweest als schutsluis, ook in de toekomst nog nuttige functies zal moeten krijgen.
Onze samenleving werkt momenteel volop aan een energietransitie, ook kost het droog en zoet houden van West-Nederland steeds meer inspanning.
Vanuit deze constateringen zijn ideeën ontstaan om te onderzoeken of en hoe de Noordersluis in de toekomst voor energietransitie en droog en zoet houden van West-Nederland kan worden gebruikt.
De onderzochte perspectieven dekken een breed scala af, namelijk:
- Energie opwekken d.m.v. nieuwe technieken, zoals Blue Energy, BE;
- Sparen en hergebruiken van warmte. Gebruik van bestaande energie, namelijk restwarmte van TATA-Steel;
- Sluis gebruiken als spuisluis, waardoor maal-energie wordt bespaard en de zoute tong in het Noordzeekanaal wordt teruggedrongen.
De energie die wordt bespaard of wordt opgewekt kan worden gebruikt voor andere onderdelen van het sluiscomplex en omgeving. Door de drie perspectieven te combineren, versterken zij elkaar waardoor de doelen nog beter gehaald zullen worden.
Conclusie:
De toekomst van de Noordersluis als Be-Spaarsluis met deze “3 perspectieven in 1”:
- Is duurzaam;
- Draagt bij aan energietransitie;
- Zorgt voor betere ontzilting van Noordzeekanaalgebied;
- Bespaart maalkosten;
- Geeft uitzicht op extra duurzame energieproductie!
- Behoud een belangrijk waterbouwkundig erfgoed;
Zeker de moeite waard voor nader onderzoek!!
Aanpak
Blue Energy
Vervolgonderzoek naar de optredende zoutgehaltes in het water van het Noordzeekanaal en de debieten. Haalbaarheidsonderzoek met financiële afweging. Voorstel voor een proefopstelling van een zoet/zout-centrale en die plaatsen. Bij succes wordt de centrale uitgebreid met meer units. In het huidige team is kennis en ervaring aanwezig.
Sparen van restwarmte
Vervolgonderzoek naar de beschikbare debieten en temperaturen van het koelwater van TATA-steel. Vervolgonderzoek naar PCM en TCM en onderzoek naar afnemers van de warmte. Haalbaarheidsonderzoek met financiële afweging. Voorstel tot proefopstelling in samenwerking met andere betrokken instellingen en recent pilot project. Uitbreiden bij goede resultaten. Huidige team kan hierbij tevens ingezet worden.
Sluis als spuissluis
Besturing van de omloopriolen koppelen aan de besturing van de huidige spuikanalen. Nader overleg over het huidige aansturingsprogramma voor het spui- en maalproces en onderzoek naar de mogelijkheden voor verbeteringen om tot betere verwachtingen te komen, waardoor meer gespuid kan worden. In het huidige team is de kennis en ervaring aanwezig om aan het vervolgonderzoek mee te werken.
Uitwerking
In de drie vervolgonderzoeken voor de drie perspectieven en de combinatie ervan kan het huidige projectteam worden ingezet.
